TANI
Bu belirti ve bulgularla hekime başvuran hastalarda ayrıntılı bir öykü alınması ve hastanın fizik muayenesinin ardından tanı için ilk olarak standart akciğer grafisi çekilmelidir. Bir çok hastada akciğer grafisinde tümör; ya da tümörün yol açtığı bronş tıkanmasına bağlı havalanma azlığı, ya da zatürree, akciğer zarları arasında tümöre bağlı sıvı toplanmasına ait görünüm saptanabilir. Bundan sonraki aşama bilgisayarlı akciğer tomografisi çekilmesidir. (Akciğer zarları arasında çok miktarda sıvı toplanması durumu hariç; çünki bu durumda önce sıvı boşaltılıp sonra tomografi çekilmelidir.) Bilgisayarlı tomografi, akciğer grafisinde kitle ya da yol açtığı durum hakkında ayrıntılı bilgi verdiği gibi akciğer grafisinde görülemeyecek kadar küçük olan diğer lezyonların görülmesine de olanak sağlar. Standart akciğer grafisi ve bilgisayarlı tomografilerin incelenmesinden sonra hastalığın varlığı, akciğer içindeki yeri, yayılımı ortaya çıkar.
Hastasında akciğer kanseri olduğuna inanan hekim bu noktada tip tayini dediğimiz, tümörün tipini belirlemeye yönelik girişim yapmalıdır. Burada yapılacak işlem tümörün yerine göre değişir.
1.Bronkoskopi: Bronş içine yerleşmiş, merkezi bir kitlede burundan veya ağızdan bronkoskopla girilerek tümöre gözle görerek ulaşıp biopsi (parça) almaya yönelik işlemdir. Bronkoskop, uzun, bükülebilir, ince bir kurşun kalem kalınlığında ucunda parlak bir ışık bulunan bir tüptür. Bu tüp bükülebilir olmasından dolayı burundan veya ağızdan kolaylıkla sokulur; ses tellerinin arasından geçerek gırtlağa, buradan nefes borusuna ve sonra da bronşlara iletilir. Kitleye ulaşılır, kitlenin olduğu yere bronkoskobun içinden gönderilen sıvı bir aspiratör yardımı ile geri alınarak bir kapta toplanır yani tümörlü bölge yıkanmış ve oraya dökülen tümör hücreleri incelenmek için alınmış olur.
Yine bronkoskobun içinden gönderilen özel bir biopsi pensi ile (cımbıza benzeyen, parça koparmaya yarayan alet) tümör üzerinden minik parçalar kopartılarak incelenmek üzere patoloji uzmanına gönderilir. Benzer şekilde tümör dokunda fırçalama işlemi uygulanarak daha fazla tümör hücresi elde edilmeye çalışılır. Ayrıca yine son yıllarda geliştirilen otofloresan bronkoskopi tekniği ile bronş ağacından kaynaklanan tümörler çok erken dönemde henüz normal bronkoskoplarla görülemeyecek ya da farkedilemeyecek dönemdeyken oluşturduğu renk farklılığı ile saptanabilir.
2.Trans Torasik İnce İğne Aspirasyonu(TTİA): Göğüs duvarına yakın kitle varlığında, bronkoskopla nefes borusunun içinden girilerek akciğerlerin ucuna ulaşılması söz konusu olmadığından, bilgisayarlı tomografi altında kitlenin yeri işaretlenir ve çok ince bir iğne ile göğüs duvarının dışından kitleye ulaşılır ve iğnenin ucuna enjektör takılarak kitleden hücre aspire edilir ( vakum yapılarak alınır) lam denen özel camlara yayılarak alkol içinde bekletilip, kurutularak ardından incelenmek üzere patoji uzmanına gönderilir.
3. Plevra biopsisi: Akciğer zarları arasında sıvı toplandığında göğüs duvarından akciğer zarları arasındaki boşluğa (plevra boşluğuna) özel bir iğne ile girilmesini takiben akciğer zarından parça alınmasıdır. Tümör akciğer zarına bitişikse, ya da akciğer zarından kaynaklanıyorsa plevra biopsisi tanıda yararlıdır.
4. Torakoskopi: Genel anestezi altında göğüs duvarından açılan küçük bir delikten endoskop ile akciğer zarları arasındaki boşluğa (plevra boşluğuna) girilerek ve cihaza bir de kamera ilave edilerek tüm boşluk görülebilir hale getirilir. Bu görüntülü yöntem sayesinde, hasta olan bölgeden biyopsi alınmasıyla olguların çok büyük bir kısmında kesin tanıya ulaşılır.
|